Expres omslaan in de kano is fascinerend. Alles, wat je aan hebt, wordt drijfnat. We oefenen het bij zeekanoën zeer regelmatig. Niet terug in de boot kunnen komen, is midden op zee is potentieel gezien levensgevaarlijk. Boven ben ik bezig met wat acrobatiek op het dek als voorbereiding tot een zelfredding. Ik kom zo uit de auto en ging (behoorlijk wat natter) even later in dezelfde kleren weer naar huis. Vanaf de club vaar ik altijd in gewone kleren. Daarbij kun je meestal denken aan blauw spijkerpak, trui, overhemd, T-shirt, slipje, sokken, schoenen en soms een jas. Ik ga graag volledig gekleed te water. Echt omslaan op binnenwater in een zeekano is zeldzaam. Het is daar meer een kwestie van uitstappen midden op het water. Op zee gebeurt het wel, dat mensen spontaan omslaan. Ook bij branding varen moet iedereen wel eens uit de boot.

Bij een redding is zwemmen onvermijdelijk. De hagelwitte kleding nu nog redelijk droog blijft niet zo. Je kunt over het dek naar de uiterste punt van de kano schuiven. Dan dompt de kano en zit je aldra tot het middel in het water. Benen en slipje worden zichtbaar door de witte jeans. Op de punt zittend kun je horizontaal in het water gaan liggen. Hier doe ik dat in twee outfits. Rug nat in het water en buik nog droog. Vanzelfsprekend is dat laatste tijdelijk. Zelfredding is alleen mogelijk als je zwemmend naast de kano in het water ligt. De witte broek is hier al nat tot het middel. Je ziet het slipje er doorheen schijnen. Trui, overhemd en T-shirt zijn even later ook tot de kraag ondergedompeld. Leuk...

Soepele demonstraties van reddingen bij beginnerscursussen zijn een manier om zieltjes te winnen voor het zeekanoën. Ook beginners kunnen met wat hulp zelf een redding uitvoeren. Bij zeekanoën is het van groot belang, dat een zelfredding of een geassisteerde redding ten alle tijde vlot verloopt. Dat is veel oefenen. Je kunt niet vijfhonderd meter of meer gaan zwemmen om aan de kant te komen als je uit de kano moet. Het is eventjes wennen om voor de eerste maal midden op een plas of op zee gevraagd te worden uit te stappen. Terugzwemmen is dan geen optie. Alleen een geslaagde redding helpt. Je moet er zeker van zijn, dat dat altijd lukt...

Het is altijd een complete verrassing voor toeschouwers, als ik mij in mijn normale droge kleren uit de boot laat vallen en weer druipend terug in de boot klim. Vooral zelfreddingen over het achterdek worden tegenwoordig veel gevraagd. Er is geen enkele mogelijkheid om daarbij droog bij te blijven. Hier schuif ik in twee verschillende outfits op mijn buik naar de kuip. Ik heb gezwommen en ben van top tot teen doorweekt. Alleen mijn haar is nog droog. Zwemmend naast de kano werk je je met een krachtige beenslag liggend op het achterdek (schaar). Daarna schuif je naar voren tot je boven de kuip bent en kunt gaan zitten.

Omslaan in de kano is iets wat iedereen kan overkomen. Het is normaal. Zeker op zee. Een moment van onoplettendheid en het is gebeurd. Sommigen doen net alsof omslaan het einde van de wereld is. Er is helemaal niks aan de hand. Je kleding wordt nat. Meer niet. Het gaat erom de gevolgen van de gebeurtenis te beperken en paniek te voorkomen. In het water is het warmteverlies 10 tot 100 maal zo groot als uit het water. Water is zeer geleidend. Primair moet die geleiding zo snel mogelijk stoppen. Natte kleding isoleert ook, maar minder. Ook in het water maakt het verschil wat je draagt. Het is van groot belang zo snel mogelijk uit het water terug in de boot te zitten. Je kunt dat oefenen. Bij sommige takken van de sport, zoals zeekanoën gebeurt dat systematisch. Bij beginnerscursussen is het gebruikelijk, dat de deelnemers een keer uit de boot moeten en naar de kant zwemmen.

Oefenen met omslaan is belangrijk. Bewust omslaan is een vast onderdeel van beginnerscursussen. Iedereen is gefascineerd door de oefening. Bijna niemand heeft het ooit (spontaan) aan de lijve ondervonden. Zelfs tijdens lessen van beginnerscursussen komt spontaan omslaan weinig voor. Zo weinig, dat je het als instructeur bewust op het programma moet nemen, omdat anders tal van toekomstige leden van de vereniging nooit hebben gezien wat omslaan voor consequenties heeft. Tijdens de laatste les moet Iedereen een keer uit de kano. Soms wordt het eerst nog een keer gedemonstreerd door een instructeur. Meestal ben ik dat en ga ik volledig gekleed (zoals op onderstaande foto) te water. Onder een oefening als voorbereiding tot eskimoteren. Steunend op mijn peddel laat ik mij tot halverwege het hoofd in het water zakken. Het moge duidelijk zijn, dat droog blijven geen serieuze optie is. Het water dringt naar binnen; doordrenkt de linkerhelft van de bovenkleding en loopt langs het spatzeil de boot in. Jas, hoody, overhemd, T-shirt onder water zijn vanzelfsprekend drijf. Ik ben dol op een spectaculair nat pak. Hoe meer kleren hoe beter...

Sinds enige tijd is er bij onze club een zeekanogroep. Deze oefenen tot mijn grote vreugde systematisch reddingen/eskimoteren en doen niet kinderachtig over een nat pak. Ook bij zeekanoën is een nat pak fascinerend. Ik vaar in mijn gewone kleren. Dat scheelt in omkleden en is leuker. Zeekanoërs slaan zelden om. Bij 'reddingen' is het dus meer een kwestie van 'vrijwillig uitstappen'. In de zomer worden reddingen zelfs wekelijks geoefend. Ik blijf zelden droog. Afgelopen zaterdag vroeg de leider mij om op zijn voordek te komen zitten met de benen in het water. Ik was in spijkerbroek. De boot zakt onder het extra gewicht flink weg. Je zit dan met zitvlak en broekspijpen in het water. De rest bleef vooralsnog droog. De leider deed zogenaamd een 'reparatie' aan mijn boot liet mij weer instappen. Daarna werden er wat reddingen gedaan. Nieuwelingen keken nogal verbaast toen ik ze vroeg om ook 'uit te stappen'. Dat is de eerste keer een complete verrassing. Midden op het water uit de boot is nogal wat. Ik maakte hun boot droog en zette ze terug in de boot. No big deal...

Begeleid omslaan vereist planning. Het is geen goed idee om zoiets te doen aan het begin van de les. Je hebt een geschikte locatie nodig. Je hebt water nodig, waar je niet kunt staan. Handig is een ondiepte in de buurt om de kano's leeg te maken. Je hebt een vrijwilliger nodig, die het eventjes voordoet. Ik ben graag die vrijwilliger. Hoe beter gekleed hoe leuker. Als je zelf de leiding hebt, dan kun je niet altijd 'vrijwilliger' zijn. Je hebt voldoende ervaren mensen nodig om na afloop omgeslagen cursisten te begeleiden en te helpen bij het droog maken van de kano. Diverse malen heb ik reddingen en omslaan mogen demonstreren. Hoe vaker hoe beter. Niet alle cursisten komen ook in het water terecht. Je vind het leuk of niet. Niet iedereen heeft een 'redbare' kano. Na afloop is er bij mij als vrijwilliger geen draad meer droog en daar doen we het toch voor (?)