Wat trek je aan als in de kano stapt ? Naast een keuze voor kleding, waarin het leuk is om nat te worden, kun je kleding ook laten bepalen door gekozen tak van sport. De meest geschikte kleding voor voetbal, wandelen, kanoën, zeilen en fietsen verschilt enorm. Meestal zit het verschil vooral in de hoeveelheid geproduceerde warmte. Bij voetballen is de warmteproductie veel en veel groter dan bij wandelen. Dat rechtvaardigt het dragen van een sportbroekje en dun T-shirt. Echter voor andere takken van sport is meer normale kleding vereist. Op de foto's wat voorbeelden van hoe ik zelf in de kano ga zitten. Ik vind het spannend om in mijn gewone kleren in de kano te stappen en te water te raken...

Kleding kan bestaan uit katoen en nylon T-shirts, thermisch ondergoed, neopreen, fleece truien, droogpakken, etc. De meeste beoefenaars van deze sporten hebben geen flauw idee wat de meest geschikte kledij is. Er zijn onderzoeken gedaan bij zeekanoërs. Daarbij is gebleken, dat het 'lagen principe' het best werkt. Je trekt meerdere lagen over elkaar heen aan en naar gelang de verhouding tussen warmteverlies en warmte overschot kun je via aan- en uittrekken van lagen de temperatuur regelen. Bij zeekanoën is te warm vaker een probleem dan te koud. Het is evenwel jammer, als bij te koud de broodnodige extra laag niet beschikbaar is. Bij rust moet je beschikken over 'pauzekleding'. Voor sporten als vlakwater kanoën en wielrijden komen neopreen en droogpakken in de zomer nauwelijks in aanmerking. Het is op een paar uitzonderingen na gewoon veel te warm...

Mijn kleding op de foto's is wat ongebruikelijk, maar desondanks geschikt. Boven kiepert Eduard een ton met water over mij heen, terwijl ik gekleed ben in hagelwitte kledij. Dat is altijd leuk, omdat zulke kleding nat helemaal doorschijnend wordt. Hieronder nogal overdadig gekleed bereid ik mij voor op eskimoteren. Geen tak van sport, waar je mag verwachten droog te blijven. Op de kop hangend onder de kano is namelijk alles buiten het spatzeil op slag compleet doorweekt. Dat weet ik en was ook de bedoeling. We hadden afgesproken alle demonstraties in gewone kleding te doen en hadden voldoende kleding om te wisselen na elke zwempartij. Ieder kunstje zou eindigen in een nat pak. Na de laatste droge reservekleding gingen we nat in de auto naar huis...

Elke laag kleding heeft een eigen functie. Bij kanoën (of fietsen naar je werk) dient de onderste laag (katoen) voor vocht en warmtetransport. De tweede laag (overhemd) is de windremmende laag en de derde laag (fleece trui) zorgt voor isolatie, tenslotte kan er een vierde laag (windjack) zijn. Nog al wat mensen praten over neopreen, droogpakken en thermisch ondergoed. Bij kanoën komt het zeer weinig voor, dat het zo koud is, dat deze laatste drie kledingsoorten een rol van betekenis spelen. Vrijwel altijd zal dat te warm zijn bij normaal gebruik. Omslaan bij ervaren kanovaarders komt zeer weinig voor. Zelf kano ik bij voorkeur in mijn gewone kleren, feitelijk zijn die zeer geschikt voor kanoën...

Na afloop van een tocht op de Dommel werd er nog wat gespeeld aan de andere kant van de stuw van de Venbergse molen. Ik had mij zojuist verkleed voor de tocht naar huis. Verder had ik niets bij me. Dan is het spannend om nog wat te spelen in de stroming en daarbij ook de laatste set kleding nat te maken. Kano (en reservekleding) verdwijnen aldra compleet onder water. Nadat de kano onder mij is weggezonken bereik ik zwemmend, drijfnat en zeer gelukkig de kant.

Een kledingkeuze uitsluitend alleen gebaseerd op het bestrijden van onwaarschijnlijkheden is zinloos. De vierde laag komt in het spel als het bar weer wordt of er sprake is van omslaan. Dan kun je het warmteverlies beperken door de boel af te sluiten met een windjack. De onderste laag moet m.i. katoen zijn. Nylon doet te weinig voor het transport van vocht en warmte om comfortabel te zijn in de kano. Op de fiets naar je werk met een nylon T-shirt is nogal zweterig. Wel is nylon een geschikte onderlaag voor de zeilsport. Je produceert dan minder warmte.

Boven meerdere foto's. Op de eerste foto T-shirt, overhemd, trui, bodywarmer, jeans, slipje, sokken en Nikes. Op de tweede en derde foto een afvaart op de Lesse met T-shirt, overhemd, trui, jacket, broek, slipje, sokken en Nikes. Het was niet mijn eerste afdaling. Telkens sleepten we de kano weer op de stuw tot ik zoals het hoort kopje onder was geweest. Droog blijven is niet moeilijk. Het was erg warm. Ik sla tenslotte expres om. We kunnen niet aan de gang blijven...

Iemand, die de kanosport beoefent om gekleed te water te raken: Komt in gewone kleren naar de club, Heeft geen droge kleren bij zich, Stapt zonder omkleden in de boot en gaat lol maken. De ideale kleding om droog te varen ziet er wat anders uit dan nat. Droog blijven is voor mij nooit een serieuze optie. Het noodlot kun je snel en langzaam voltrekken. Zodra je nat bent, is de pret over en moet je terug naar de club. Anders wordt het te koud. Afhankelijk van het jaargetij heb je altijd ongeveer tenminste een kwartier om de activiteit te beëindigen.

Als ik meevaar met een groep en er zijn weinig mogelijkheden voor een geklede duik, dan zorg ik voor een peddelvoering, waarbij het spatwater over de broek loopt. Ook kun je desgewenst als je achteraan vaart met de hand water over je kleren scheppen. De zeekano heeft een nogal lek spatzeil. Wanneer dat in aanraking komt met water, dan lekt het door naar mijn spijkerbroek. Een vijvertje op het spatzeil is funest. Ik vaar soms in de surfski. Je zit dan bovenop de kano. Er zit een zelflozer in. Als je snel vaart, dan wordt het water uit de kuip gezogen. Als je stil ligt loopt de kuip vol. Je moet met water in de kuip voorzichtig wegvaren. Anders loopt het water uit de kuip op het zitje en zit je bedoeld of onbedoeld in een paar centimeter water. Het gaat er bij mij om droog te vertrekken en tegen het einde van de tocht drijf te zijn met of zonder zwemmen. Dat werkt ook in de winter. De foto boven is afkomstig uit en sessie met Eduard. Ik ben daar dus wel echt kopje onder geweest...

Je kunt het ook anders aanpakken. Ton en ik hielden eens fotosessie op de club. In de repeteerstand van de fotocamera kun je prachtig zien hoe ik tot tweemaal toe een dramatisch nat pak haal... Ditmaal was het duidelijk, dat alles wat ik bij me had, nat zou worden. Hoe meer variatie, hoe beter de foto's. Een belangrijk voordeel van een surfski, is dat je goed de dramatiek van de gebeurtenis kunt zien. Feitelijk weet je zeker als je erin stapt, dat je niet droog de eindstreep zult halen. Altijd komt er wel wat water in het zitje en zit je met je zitvlak en slipje in het water. Voor de fotosessie ben ik in de kleren, waarmee ik van huis ben gegaan. Klaar liggend op het water drukte Ton de repeteerstand in. Je ziet mij dan steeds schever liggen en onder water verdwijnen. De foto bovenaan de pagina is een uitvergroting van het moment, dat linker arm en been onder water verdwenen zijn en ik voor de rest nog droog ben. Even later stap ik compleet doorweekt aan wal. Alleen de haren zijn nog droog...

Bij wijze van uitzondering had ik ditmaal reservekleding bij me. Vanzelfsprekend was dat niet bedoeld om droog naar huis te rijden. De tweede serie is minder spectaculair. Geen winterjas. Het omslaan gebeurd naar de verkeerde kant en te dichtbij. Daardoor is het licht veel minder mooi. Onder laat ik mij in een gewone kano gekleed in een hagelwitte broek nat spatten met de bedoeling uiteindelijk met de boot helemaal te zinken. Op de foto het moment, dat ik voor de eerste maal de volle laag krijg. Alles is nog droog. Bij elke volgende waterhoos wordt ik natter en doorzichtiger. Een paar minuten later ben ik gezonken en op de bodem van de haven. De witte broek is drijfnat prachtig doorzichtig evenals het overhemd...

De surfski is een wedstrijdboot bedoeld voor zee. Er worden wedstrijden mee gehouden tussen Tahiti en Hawaï. Dat is zeventig kilometer varen. Ik heb hem gekocht, omdat de vaareigenschappen van de marathonkano een beetje te bar bleken en een gegarandeerd nat pak zonder zwemmen en leeghozen van de kano mij wel aanspraak. De meeste vaarders in deze boten werken met enige vorm van wetsuites. Op zee gaat er vanzelfsprekend regelmatig een golf compleet over de boot. Ook op de Nieuwe Merwede houd je het niet droog. Hoewel het meevalt. Hij ligt vast als een huis. Diverse videosessies gehouden om de prachtige eigenschappen van de kano zichtbaar te maken. Afgesproken was, dat ik de demonstraties volledig gekleed zou doen in telkens weer andere kledij. Net zolang tot ook de laatste kleding nat was. Hier leg ik de kano scheef als voorbereiding tot omslaan. Arm is onderwater en het water loopt de boot in. Ik zit feitelijk al gedeeltelijk in het water. Ik weet te blijven zitten tot het water halverwege is. Het ene deel van mijn broek onder water en het andere deel nog droog. Mooie kleren en een prachtig shot (95% droog en toch reddeloos).

Een marathonkano is gebouwd op pure snelheid en voor zeer lange wedstrijden. Stabiliteit is geen issue. Het vergt jaren oefenen voor je er behoorlijk in kunt varen. Maar dan doe je dat wel sneller dan met enige andere kano. Ik ben wedstrijdboten gewend, maar een boot, die al bij de minste golfbeweging nauwelijks meer overeind te houden, is soms toch wel wat bezwaarlijk. Je wilt graag omslaan op het door jou gekozen ogenblik en niet zomaar midden op de Nieuwe Merwede. Dat is mij een keertje overkomen midden in de zomer. Het duurde een half uur, voordat mijn clubgenoten mij naar de kant hadden weten te brengen. Niemand wist hoe een kanoredding uitgevoerd moet worden. Dat is inmiddels beter geregeld. Er zijn oefendagen geweest, waar ik in mijn gewone kleren aan deelgenomen heb. Tegenwoordig hebben we iedereen binnen een halve minuut weer in de boot. We oefenen het regelmatig ongeacht of kleding wel of niet droog mag worden. Zelf vaar ik op vlak water altijd in gewone kleren. Ik laat mij graag redden. Geen reservekleren bij me. Zelden stap ik droog in de auto...

Ik kocht de kano in Leiden. Ton haalde hem samen met mij op. Ik vroeg de verkoper of ik hem eventjes mocht proberen. Ik was gekleed als in jas, trui, schoenen, overhemd, T-shirt, spijkerbroek, slipje, sokken, etc. Het varen ging prachtig totdat ik om moest keren om terug te varen. Voor het eerst in jaren lag ik opeens volledig gekleed naast de kano. Ton was niet paraat met zijn camera. Jammer... Ik had er vanzelfsprekend op gerekend nat te worden. Maar helemaal in de hand heb je het niet als je vraagt of je de kano even mag uitproberen. Wanneer je wacht met instappen, dan is het moment vaak voorbij en blijf je droog. Ik had zelfs de stille hoop op twee geregistreerde natte pakken en had geheel tegen mijn gewoonte in reservekleding bij me. Dus op de club gekomen vroeg hij mij de kano nog eens te demonstreren, terwijl hij wel de camera paraat had. Droog blijven is dan vanzelfsprekend geen issue.

Jaarlijks organiseert de kanoclub een open dag. Het haventje is dan gevuld met nieuwelingen, die de meest stabiele kano's uitproberen. Ook is er een kanoglijbaan voor degene, die het wat avontuurlijker willen. Hier een foto, waarbij ik met de selfiestick in de hand zonder spatzeil op weg ben naar het water voor een volledig gekleed bad. De bedoeling is om op slag van top tot teen doorweekt te zijn. Dat viel tegen. De hoeveelheid spatwater was beperkt. Later ga ik om het af te maken achterwaarts naar beneden. Je zou het niet denken, maar ik ga uiteindelijk compleet kopje onder. De foto beneden is bijna onherkenbaar. Ik ben compleet kopje onder geweest en een soort wandelende waterpilaar...