Expres omslaan in de kano is fascinerend. Alles wat je aan hebt, wordt drijfnat. Beginnelingen vragen zich vaak met enige ongerustheid af wat te doen, als ze omslaan. Kom je wel uit de kuip. Krijg je het spatzeil wel los? Hoe maak je de boot droog? Het is de bedoeling omslaan aan de orde te stellen in de beginnerscursus. Evenwel niet elke instructeur is daar even doortastend in. Het is voor de deelnemers aan de cursus facultatief. Wie niet wil, wordt niet gedwongen. Wel demonstreer ik als instructeur omslaan en wat je dan moet doen onder realistische omstandigheden. Ik doe het bijna wekelijks. Zo'n kans gekleed nat te worden laat ik niet voorbij gaan. Vanaf de club vaar ik altijd in gewone kleren. Daarbij moet je denken aan spijkerpak, trui, overhemd, T-shirt, slipje, sokken, schoenen en soms een jas. Na afloop stap ik in de auto voor een warme en volledig geklede douche thuis. Alles blijft aan als ik thuis direct doorloop naar de badkamer en volledig gekleed nat (of droog) onder de douche ga staan...

Demonstraties van reddingen bij beginnerscursussen zijn ook een manier om zieltjes te winnen voor het zeekanoën.  Bij zeekanoën is het van groot belang, dat een zelfredding of een geassisteerde redding ten alle tijde vlot verloopt. Dat is veel oefenen. Je kunt op zee niet vijfhonderd meter of meer gaan zwemmen om aan de kant te komen. Het is eventjes wennen om voor de eerste maal midden op een plas (of op zee) gevraagd te worden uit te stappen. Het is altijd een verrassing voor de kijkers het gemak te zien, waarmee ik in mijn normale droge kleren uit de boot spring en weer terug klim. Vooral zelfreddingen over het achterdek worden veel gevraagd. Er is vanzelfsprekend geen enkele mogelijkheid om daarbij 'droog' te blijven...

Omslaan in de kano is iets wat iedereen kan overkomen. Het is normaal. Een moment van onoplettendheid en het is gebeurd. Sommigen doen net alsof omslaan het einde van de wereld is. Er is helemaal niks aan de hand. Je kleding wordt nat. Meer niet. Het gaat erom de gevolgen van de gebeurtenis te beperken en paniek te voorkomen. Een risico bij omslaan is onderkoeling. Dat kun je enerzijds bestrijden met extra kleding. Maar dat helpt slechts beperkt. Nat is nat. Ook nat neopreen is nat en leidt tot een zekere mate van afkoeling. Feitelijk geeft een nat pak met neopreen dezelfde koudeschok. Alleen duurt het korter. Belangrijk is om de duur van de onderdompeling te beperken.

Tijdens onderstaande fotosessie droeg ik spijkerbroek, hoody, overhemd, T-shirt, slipje, sokken, schoenen en winterjas. Al de hele ochtend wist ik, dat al deze kleren nat zouden worden. Spannend idee. Evenals op de foto boven aan de pagina ben ik 'halverwege' nog 'droog'. Maar de situatie is overduidelijk reddeloos. Een fractie van een seconde later zijn beide vrijwilligers kopje onder en is hun kleding compleet doorweekt. Ontzettend leuk. Ik doe het vaker. Ik stap met alles aan uit de auto in de kano en heb nooit reservekleding bij me. Bij het begin van een tocht is alles nog droog. Dat blijft niet zo. Onbekend voor hoelang. Spannend is om droog blijven tot vlak voor het einde. Bij de club doen we dan 'spontaan' een redding, scullen of expres omslaan. Iedereen weet inmiddels de klassieke vraag: 'Wie wil mij redden'? Na afloop gutst minutenlang het water naar beneden. Spijkerbroek glimt van het water en trekt strak om het lichaam...

Oefenen met omslaan is belangrijk. Bewust omslaan is een vast onderdeel van beginnerscursussen. Iedereen is er door gefascineerd. Bijna niemand heeft het ooit (spontaan) aan de lijve ondervonden. Zelfs tijdens de lessen van beginnerscursussen komt spontaan omslaan weinig voor. Zo weinig, dat je het als instructeur bewust op het programma moet nemen, omdat anders tal van toekomstige leden van de vereniging nooit hebben gezien, wat omslaan voor consequenties heeft. Tijdens de laatste les moet Iedereen een keer uit de kano. Soms wordt het eerst nog een keer gedemonstreerd door een instructeur. Meestal ben ik dat volledig gekleed (zoals op bovenstaande foto). Ik ben dol op een functioneel nat pak. Hoe meer kleren aan hoe beter...

Sinds enige tijd is er bij onze club ook een zeekanogroep. Deze oefenen systematisch reddingen/eskimoteren en doen niet kinderachtig over een nat pak. Ik vind het leuk om nat te worden en vaar zoveel mogelijk in normale kleren. Ook al weet ik, dat ik vrijwel zeker nat ga worden. Varen in gewone kleren scheelt in omkleden en is leuker. Zeekanoërs slaan zelden om. Bij 'reddingen' is het dus meer een kwestie van 'vrijwillig uitstappen'. In de zomer worden reddingen bijna wekelijks geoefend.

Afgelopen zaterdag vroeg de leider mij om op zijn voordek te komen zitten met de benen in het water voor de stabiliteit. Ik was in spijkerbroek, trui, overhemd, T-shirt, slipje, sokken en schoenen. De kano zakt dieper in het water. Je zit in een paar cm water. Broekspijpen, zitvlak en slipje worden nat. Alleen de bovenkant bij het kruis is nog een beetje droog alsmede de bovenkleren. De leider deed zogenaamd een 'reparatie' aan mijn boot en liet mij weer instappen. Daarna werden er nog wat reddingen gedaan. Nieuwelingen keken nogal verbaast toen ik ze plompverloren vroeg om midden op de plas 'uit te stappen'. Dat is de eerste keer voor iedereen een complete verrassing. Midden op het water uit de boot is nogal wat. Ik maakte hun boot droog en zette ze terug in de boot. No big deal...

Daarna was het mijn beurt. Ik was in gewone kleren. Grotendeels droog. Redding zonder zwemmen kan niet. Na afloop zijn spijkerbroek, trui, overhemd, T-shirt, slipje, sokken en schoenen compleet doorweekt. Dat vind ik leuk en dat doe ik graag. Naast reddingen doen we eskimoteren. Het moge duidelijk zijn, dat ook daarbij 'droog blijven' onwaarschijnlijk is. Je hangt immers ondersteboven onder de kano. Hoofd en bovenlichaam volledig omgeven door water. Alleen het spatzeil zit tussen jou en de nog enigszins droge spijkerbroek. Het elastiek van het spatzeil is niet strak genoeg om het water echt buiten te houden. Dus dat droog aan de spijkerbroek, ondergoed, sokken en schoenen, daar moet je niet teveel verwachtingen van koesteren. Meestal zit je na afloop tot ver over het zitje in het water en is alles compleet doorweekt...